استهلاک در حسابداری ، دارایی های ثابت سازمان بر اثر گذشت زمان و یا فرسودگی، ارزش اولیه خود را از دست می دهند. این کاهش ارزش دارایی های ثابت را استهلاک می نامند.
برای تعمیر و نگهداری و یا تعویض این دارایی های ثابت، سازمان دچار هزینه هایی می شود که به این هزینه ها هزینه های استهلاک دارایی ثابت گفته می شود.
انواع استهلاک در حسابداری
استهلاک دارایی های نامشهود: دارایی های ثابت عموما در فعالیت های عادی و همیشگی سازمان مورد استفاده قرار می گیرند. اما برای فروش و یا سرمایه گذاری مناسب نیستند مانند سرقفلی. دارایی های نامشهود، با گذشت زمان مستهلک می شوند. برای استهلاک دارایی ثابت نامشهود از ارزش اسقاط استفاده نمی شود. برای ثبت داراییهای ثابت از دو روش استفاده می شود یکی ارزش دفتری دارایی باید بستانکار شود و دیگری ثبت جداگانه در حساب استهلاک انباشته مربوط.
استهلاک دارایی مشهود: ای نوع دارایی ها وجود فیزیکی داشته و قابل رویت می باشند و به سه گروه استهلاک پذیر، استهلاک ناپذیر و نقصان پذیر دسته بندی می شوند. دارایی های استهلاک پذیر دارای طول عمر مشخصی می باشند و در طی عمر خود مستهلک می شوند. دارایی های استهلاک ناپذیر دارای عمر نامحدودی می باشند و در طی زمان مستهلک نمی شوند. دارایی های نقصان پذیر در اثر استخراج تمام می شوند و به مواد و کالا تبدیل می شوند.
روش های استهلاک در حسابداری
- بر حسب زمان: در این روش میزان هزینه استهلاک در دوره عمر مفید، ثابت بوده و با گذشت زمان، به میزان ثابت از ارزش دارایی کاشته می شود.
استهلاک بر حسب محصول یا روش های مبنی بر تغییر هزینه هر دوره: در این روش هزینه استهلاک به روش ساعت کارکرد و یا سالانه انجام می شود. روش دیگر استهلاک به روش میزان تولید می باشد.
روش های مبنی بر استهلاک بیشتر در سال های اول عمر دارایی و کاهش تدریجی آن: در این روش، استهلاک به روش مجموع سنوات و به روش مانده نزولی انجام می شود.
روش های مبنی بر محاسبات سرمایه گذاری و سود منتسب به آن: در این روش استهلاک در حسابداری به روش قسط السنین و به روش سرمایه گذاری وجوه استهلاکی صورت می پذیرد.
نتیجه پایانی
استفاده از هریک از روش های استهلاک در حسابداری به متغیرهای موجود بستگی دارد. از جمله این متغیرها می توان به نوع دارایی، نوع کسب و کار و غیره اشاره کرد.
